Kinanthi

Tembang Kinanthi


Kinanthi (ꦏꦶꦤꦟ꧀ꦛꦶ) tegese ngudang, gegandhengan, utawa kekancan. Ing metafora Jawa, Kinanthi digambarake minangka wong tuwa (bapak lan ibu) kang sumringah samarine ngematake anake kang mari lair saiki wis ngancik umur-umur rumaja (kang ditengeri lumantar akil balig lan tuwuhe rasa tresna marang lawan jinis). Mula saka kuwi, Kinanthi nggambarake angen-angen wong tuwa supaya anake dadi manungsa kang ngabekti marang wong tuwa, suku, bangsa, negara, lan agamane.

Paugerane tembang Kinanthi yaiku:
Guru gatra 6, guru wilangan 8,8,8,8,8,8, guru lagu u,i,a,i,a,i.

Tuladha tembang Kinanthi:
Sanajan to nora milu
Pasthi wruh solahing maling
Kaya mangkono sabarang
Panggawe ala puniki
Sok weruha nuli bisa
Yeku panuntuning eblis

                    Kagyat risang kapirangu
                    Rinangkul kinempi-kempit
                    Duh sang retnaning bawana
                    Ya ki tukang walang ati
                    Ya ki tukang ngenes ing tyas
                    Ya ki tukang kudu gering

Kabeh gudu nuntut ilmu
Kanggo pedomane urip
Nang doyo lan neng akhirat
Dene ilmu dipahami
Mula akeh keuntungan
Lan ketentreman urip

                    Cirita pan wus kakaku
                    Panggawe ala lan becik
                    Tidak bener lan kang ora
                    Kalebu jero cariteki
                    Mulane aran carita
                    Kabeh-kabeh den kaweruhi

Marma den teberikulup
Angulah lantiping ati
Rina weng den anedya
Pandak panduking pambudi
Bengkas kahardaning driya
Supaya dadya utami

                    Sapa sira sapa ingsun
                    Angalunyat sarta edir
                    Iku lalabete uga
                    Nonoman adoh wong becik
                    Emoh angrungu carita
                    Cerita ala kang becik

Lan wong anom-anom iku
Kang kanggo ing mangsa iki
Adhap-asor dipun simpar
Umbag gumunggung ing dhiri
Obral umuk kang den gulang
Kumenthus lawan kumaki

                    Penggawe becik puniku
                    Gampang yen den wus lakoni
                    Angel yen durung kalakyan
                    Arasa – arasen nglakoni
                    Tur iku den lakonana
                    Mupangati badaneki

Senajan ta nora milu
Pasthi weroh solahing maling
Kaya mangkunu sabarang
Penggawe ala puniki
Sok weruho nuli bisa
Yeku panutuning eblis

                    Nadyan asor wijilipun
                    Yen kalakuane becik
                    Utawa sugih carita
                    Caraita kang dadi misil
                    Iku pantes raketana
                    Darapin mundhak kang budi

Yen wong anom pan wes tamu
Manut marang kang ngadhepi
Yen kang ngadhep akeh bangsat
Datan wurung bisa juti
Yen kang ngadhep keh durjana
Nora wurung bisa maling

                    Yen wis tinitah wonga agung
                    Aja sira nggunggung dhiri
                    Aja lekat lan wong ala
                    Kang ala lakunireki
                    Nora wurung ngajak-ajak
                    Satemah anunu lari

Ayo podo golek ilmu
Ilmu kwi nomer siji
Ing donyo benora rekasa
Ojo lali marang gusti
Bendikeki kemudahan
Lan dikeki dalan apik

                    Pangasahe sepi samun
                    Aywa esah ing salami
                    Samangsa wis kawistara
                    Lalandhepe mingis-mingis
                    Pasah wukir reksamuka
                    Kekas srabedaning budi

Pada elinga satuhu
Mring Gusti duh kita sami
Kang paring nikmat lan gesang
Aja nganti kito lali
Aja seneng laku cidra
Gusti sugih aksami

                    Mangka kanthing tumuwuh
                    Salami mung awas eling
                    Eling lukitaning alam
                    Dadi wiryaning dumadi
                    Supadi nir ing sangsara
                    Yoiku pangreksaning urpi

Tidak ada komentar:

Posting Komentar

Mengeti Hari Kartini

Dening: Eni Siti Nurhayati Ibu kita Kartini, putri sejati Putri Indonesia harum namanya Ibu kita Kartini, pendekar bangsa Pendekar kaumnya u...