Megatruh

Tembang Megatruh

Megatruh (ꦩꦼꦒꦠꦿꦸꦃ) asale saka tembung  pegat lan ruh. Pegat tegese pedhot, tamat, pisah. Dene ruh tegese roh utawa nyawa. Ing sajrone Serat Purwaukara, Megatruh diwenehi teges “mbucalaken sarwa ala” (mbuwang samubarang kang ala).

Pegat ana sambungane karo peget kang tegese istana; pameget utawa pamegat kang tegese jabatan; lan samgat utawa samget artine jabatan ahli utawa guru agama. Mulane, Megatruh tegese wong kang ahli ing kebatinan kang mesthi ngadohi tumindak ala miturut kapitayan Bali-Hindhu.

Sawetara kuwi, ing pamawas Jawa-Islam, Megatruh sawijining gegambaran pedhote roh saka raga kang sabanjure bakal nglakoni kauripan sabanjure, yaiku roh bakal ngleboni alam barzakh (alam kanggone wong kang nduweni amalan biyasa), alam mulkiyah (alam kanggo wong kang nduweni amalan saleh marang Gusti lan Rasul), utawa alam nur (alame para Nabi lan Rasul).

Paugerane tembang Megatruh yaiku:

Guru gatra 5, guru wilangan 12,8,8,8,8, guru lagu u,i,u,i,o.

Tuladhane tembang Megatruh:

Nora kena sinelak selak pineluk

Mringkang ngadhang adhang sisip

Yen lara anggepi reku

Temah kether maring ngening

Adoh kaelet tan adhoh

Dhuh dhuh Dewa Bathara ingkang linuhung

Mugi paringa aksami

Mring dasih kang wlas ayun

Kasangsaya gung prihatin

Sru nalangsa jroning batos

Puluh puluh wus begjane awak ingsun

Kudu pisah yayah wibi

Tan langgeng den mong wong sepuh

Baya wus karsaning Widhi

Pinasthi dhewe wak ing ngong

Yen woh-wohan enak mentah iku timus

Enak mateng iku kweni

Manggis enak blibaripun

Palem enak mateng ati

Salah enak rada bosok

Dhuh Gusti ku Sri Rama kang hambeg sadu

Patik bra hatur hudani

Kalamun kusumaningrum

Dyah Sinta sinaut wani

Dening Ngalengka sang katong

Kangwas kitha mangsa kena kaliru

Suwanda-suwanda yekti

Sasra bau sasra bau

Yen lagi kinarya silih

Yekti lang sipating loro

Kacarita kyana patih dhendhabahu

Pan sarwia teken encis

Amenggang gesar wawulung

Apindha jakir nagari

Yen ka anggul janma menggok

Aywa kliru kang jeneng urip iku

Ya kang gumelar neng bumi

Sing bisa branahan iku

Run tumurun ing salami

Tetuwuhan kewan janma

Sigra milir sang gethek si nangga bajul

Kawan dasa kang njageni

Ing ngarsamiwah ing pungkur

Tanapi ing kanan kering

Sang gethek lampahnya alon

Nalikane mripat iki wis ketutup

Nana sing bisa nulungi

Kajaba laku kang luhur

Kang ditampi marang Gusti

Aja ngibadah kang awon

Kabeh iku mung manungsa kang pinujul

Marga duwe lahir batin

Jroning urip iku mau

Isi ati klawan budi

Iku pirantine ewong

Nuli clathu amit sadaya priyantun

Kula parenga nyelaki

Badhe tumut urun rembug

Sukur saged anjampeni

Wong-wong sing weruh malenggong

Kawulane kabeh nyedhak padha ngrubung

Ngupakara marang Gusti

Kocap ana uwong maju

Amiyak para prajurit

Bareng ketok uwong wedok

Jeng Pangeran dipikul ana ing tandhu

Nanging pijer ora eling

Sawise adoh lan mungsuh

Lan wis ora nguwatiri

Padha leren alon-alon

Karo dhawuh sadalan-sadalan anempuh

Omah-omah diobongi

Uwonge padha kon teluk

Yen lumuh njur dirampungi

Kabehe uwis kalakon

Aja sipat tan pegat siyang myang dalu

Amuwun ing ngarsa mami

Nora pajar kang kinayun

Lah mara sira den aglis

Tutura mringjeneng ingong

Hawya pegat ngudiya ronging budyayu

Margane suka basuki

Dimen luwar kang kinayun

Kalising panggawe sisip

Ingkang taberi prihatos

Ulatna kang nganti bisane kepangguh

Galedhahen kang sayekti

Talitinen awya kleru

Larasen sajroning ati

Tumanggap dimen tumanggon

Pamanggone aneng pangesthi rahayu

Angayomi ing tyas wening

Eninging ati kang suwung

Nanging sejatineng isi

Isine cipta sayektos

Lakonana klawan sabaraning kalbu

Lamun obah niniwasi

Kasusupan setan gundhul

Ambebidung nggawa kendhi

Isine rupiah kethon

Lamun nganti korup mring panggawe dudu

Dadi panggonaning iblis

Mlebu mring alam pakewuh

Ewuh mring pananing ati

Temah wuru kabesturon